2024

• Essay Bestaanszekerheid en kwijtschelding decentrale belastingen 16-05-2024

  Op 18 april organiseerde de Raad voor het openbaar bestuur (ROB) de Dag van de financiële verhoudingen 2024. De dag was gericht op bekostiging en bestaanszekerheid. Corine Hoeben en Dylan Jong schreven voor deze dag een essay over het belang van kwijtscheldingKwijtschelding Voor sommige gemeentelijke en waterschapsbelastingen kan kwijtschelding worden aangevraagd. Dit houdt in dat een deel of de gehele heffing kan worden kwijtgescholden wanneer het inkomen en het vermogen onder bepaalde grenzen liggen. Gemeenten en waterschappen kunnen zelf bepalen welke belastingen en heffingen onder het kwijtscheldingsbeleid vallen. van decentrale belastingen en de beleidskeuzes die gemeenten en waterschappenWaterschap Waterschappen vormen een aparte overheidslaag en zijn verantwoordelijk voor het watersysteem, de waterzuivering en in enkele gevallen voor het onderhoud van wegen. hierbij hebben en maken.

  Gemeenten en waterschappen mogen kwijtschelding verlenen voor de belastingaanslag mits er geen noemenswaardig vermogen is en het inkomen laag genoeg is. Ze moeten hierbij in grote lijnen dezelfde voorwaarden hanteren als het Rijk. Ze hebben echter wel enkele keuzemogelijkheden. Aan de ene kant zijn er enkele verruimingsmogelijkheden die het Rijk niet toepast maar die decentrale overhedenDecentrale overheden Decentrale overheden vormen de overheidslagen naast de centrale overheid. In Nederland kennen we naast de rijksoverheid gemeenten, provincies en waterschappen. naar keuze wel mogen gebruiken. Tegelijk geldt dat gemeenten en waterschappen de aanslag niet of niet volledig kwijt hoeven te schelden.

  In het essay wordt nagegaan welk deel van de woonlasten de decentrale lasten voor huurders uitmaken. Daarna wordt onderzocht welke keuzes decentrale overheden maken. U vindt het essay hier.

• Huishoudens betalen gemiddeld 8 procent meer aan gemeente, provincie en waterschap 25-03-2024

  Een huishouden met een eigen woning betaalt dit jaar gemiddeld 1.670 euro, 7,6 procent meer dan vorig jaar. Daarvan gaat 994 euro naar de gemeente, 201 euro naar de provincie en 475 euro naar het waterschapWaterschap Waterschappen vormen een aparte overheidslaag en zijn verantwoordelijk voor het watersysteem, de waterzuivering en in enkele gevallen voor het onderhoud van wegen.. De lasten variëren van 1.300 euro in Tilburg tot 2.766 euro in Bloemendaal. Dit blijkt uit de Atlas van de Lokale Lasten die COELO vandaag presenteert.

  Huurders betalen gemiddeld 999 euro: 457 euro aan de gemeente, 201 euro aan de provincie en 340 euro aan het waterschap. Nijmegen is voor hen het goedkoopst (597 euro) en West Betuwe het duurst (1.350 euro). De woonlasten voor huurders zijn lager dan voor eigenaar-bewoners omdat zij geen onroerendezaakbelastingozb De ozb staat voor onroerendezaakbelastingen. Er zijn drie tarieven: één op het bezit van een woning, één op het bezit van een ander soort pand (niet-woningen) en één op het gebruik van een niet-woning. De belasting bedraagt een percentage van de waarde van de woning of niet-woning (de woz-waarde). betalen aan de gemeente en geen heffing gebouwdHeffing gebouwd Eigenaren van gebouwen betalen de heffing gebouwd aan het waterschap. Dit zijn naast woningbezitters ook eigenaren van bijvoorbeeld bedrijfspanden. Het tarief is, net als de ozb van gemeenten, een percentage van de woz-waarde. aan het waterschap. In een deel van de gemeenten betalen zij ook geen rioolheffingRioolheffing De rioolheffing is een gemeentelijke bestemmingsheffing waarvan de opbrengst wordt gebruikt om werkzaamheden in het gemeentelijke waterbeheer te bekostigen. De grootste watertaak voor gemeenten is het rioolbeheer. De rioolheffing kan van de eigenaar en/of van de gebruiker van een pand worden geheven. In de meeste gevallen is de rioolheffing een vast bedrag. In sommige gevallen is de rioolheffing afhankelijk van de waarde van de woning of van het waterverbruik..

  De Atlas laat de ontwikkeling zien van gemeentelijke, provinciale en waterschapsbelastingen en is geheel interactief online in te zien. Een pdf van de atlas vindt u hier. Het persbericht kunt u hier zien.

  Voor vragen kunt u contact opnemen met Corine Hoeben, 050-3633766 of mailen naar coelo@rug.nl

  25 maart 2024

• Keuzes in het kwijtscheldingsbeleid door gemeenten 21-02-2024

  Gemeenten kunnen kwijtscheldingKwijtschelding Voor sommige gemeentelijke en waterschapsbelastingen kan kwijtschelding worden aangevraagd. Dit houdt in dat een deel of de gehele heffing kan worden kwijtgescholden wanneer het inkomen en het vermogen onder bepaalde grenzen liggen. Gemeenten en waterschappen kunnen zelf bepalen welke belastingen en heffingen onder het kwijtscheldingsbeleid vallen. verlenen voor de gemeentelijke belastingen als het inkomen en vermogen van een huishouden laag genoeg zijn. Het rijk heeft de regels vastgesteld. Gemeenten hebben binnen deze regels enkele keuzemogelijkheden.

  Begin 2022 heeft COELO onderzocht welke keuzen gemeente maken in het kwijtscheldingsbeleid. In het rapport wordt onder meer onderzocht welke gemeenten gebruik maken van de verruimingsopties die het Rijk begin 2022 bood. Ook wordt nagegaan welke mogelijkheden gemeenten hebben om toegang tot kwijtschelding te vergemakkelijken en welke gemeenten hier gebruik van maken. U vindt het rapport hier.

  21 februari 2024

• Onderzoek paragraaf lokale heffingen in jaarrekeningen 2021 30-01-2024

  Gemeenten moeten zowel in de begroting als in de jaarrekening verplicht de paragraaf lokale heffingenHeffing Belasting of bestemmingsheffing. opnemen. Hierin geeft de gemeente inzicht in de ontwikkeling van de gemeentelijke belastingen en heffingen. De paragraaf moet de volgende onderdelen bevatten:

  1. de geraamde inkomsten;
  2. het beleid ten aanzien van de lokale heffingen;
  3. een overzicht op hoofdlijnen van de diverse heffingen;
  4. een aanduiding van de lokale lastendruk;
  5. een beschrijving van het kwijtscheldingsbeleid.

  Hoe en wat er precies bij ieder onderdeel wordt weergegeven, wordt grotendeels overgelaten aan de gemeenten.

  COELO heeft geïnventariseerd welke invulling gemeenten geven aan de paragraaf lokale heffingen in de jaarrekeningen van 2021. Het onderzoek laat zien dat verplichte onderdelen of informatie niet altijd worden opgenomen. Tegelijk geldt dat gemeenten wel andere, niet verplichte gegevens opnemen die ook van belang zijn om de ontwikkeling van de gemeentelijke belastingen en heffingen te kunnen duiden. Het rapport geeft ook inzicht in best practices: voorbeelden hoe gemeenten op heldere, inzichtelijke wijze informatie over de gemeentelijke belastingen weergeven.

  U vindt het rapport hier.
  Eerder verscheen een onderzoek naar de paragraaf lokale heffingen in de gemeentelijke begrotingen van 2021.

  30 januari 2024

• Verdelingsvoorstel provinciefonds ontraden 29-01-2024

  In opdracht van de beheerders van het provinciefondsProvinciefonds Set van rijksuitkeringen aan provincies. Provincies bepalen zelf waarvoor zij het geld gebruiken. hebben Cebeon en Lysias een rapport gemaakt met een voorstel voor een nieuwe verdeling van het provinciefonds. De provincie Flevoland heeft COELO om een second opinion over dit voorstel gevraagd. Het verdeelvoorstel is door COELO beoordeeld aan de hand van kaders opgesteld door Cebeon en Lysias zelf, en aan de hand van criteria die voortkomen uit wet- en regelgeving. De uitkomst hiervan is dat invoering van de voorgestelde verdeling niet kan worden geadviseerd. U vindt ons rapport hier.

  29 januari 2024